Collagen là một từ khóa khá phổ biến trong nhiều năm trở lại đây, đi đôi với những lời tung hô thường là những thái độ nghi ngờ và ái ngại. Có lẽ bạn đang thắc mắc collagen là gì cũng như tác dụng của nó ra sao. Jenacare sẽ đồng hành cùng bạn trong bài viết này để giải đáp một số thắc mắc nhé!
Table of Contents
Collagen là gì?
Collagen là gì? Vì sao lại phổ biến đến vậy?
Collagen là một trong những thành phần quan trọng giúp tạo nên xương, da, cơ, gân và dây chằng trong cơ thể. Ngoài ra, collagen còn được tìm thấy ở nhiều bộ phận khác trong cơ thể như mạch máu, giác mạc và răng. Chúng ta có thể coi nó như chất keo kết dính tất cả những bộ phận này lại với nhau. Trên thực tế, có tồn tại ít nhất 16 loại collagen được chia thành 4 loại chính là:
- Collagen loại I. Loại này được tạo thành từ các sợi dày đặc, chiếm phần lớn collagen trong cơ thể và cung cấp các cấu trúc cho da, gân, xương, mô liên kết, sụn xơ, răng.
- Collagen loại II. Loại collagen này được tìm thấy chủ yếu trong sụn đàn hồi và các đệm khớp.
- Collagen loại III. Đóng vai trò nâng đỡ cấu trúc của cơ, nội tạng, động mạch.
- Collagen loại IV. Loại collagen này chủ yếu được tìm thấy trong nhiều lớp của da. Khi già đi, cơ thể chúng ta sẽ sản xuất ít collagen và lượng collagen này cũng có chất lượng thấp hơn trước. Một trong những dấu hiệu dễ thấy là làn da trở nên kém săn chắc và kém mềm mại, sụn cũng suy yếu theo tuổi tác.
Dưỡng chất giúp tăng collagen
Tất cả collagen đều bắt đầu như một procollagen, cơ thể tạo ra procollagen bằng cách kết hợp hai axit amin, glycine và proline. Quá trình này sử dụng vitamin C, bạn có thể giúp cơ thể sản xuất loại protein quan trọng này bằng cách bổ sung nhiều loại chất dinh dưỡng:
- Vitamin C. Vitamin C được tìm thấy trong các loại trái cây họ cam quýt, ớt chuông và dâu tây.
- Proline. Dưỡng chất này chủ yếu tìm thấy trong lòng trắng trứng, mầm lúa mì, các chế phẩm từ sữa và nấm.
- Glyxin. Glyxin có nhiều trong các loại da động vật như da lợn, da gà và các loại thực phẩm giàu đạm.
- Đồng. Đồng được tìm thấy trong thịt, nội tạng động vật, hạt vừng, bột ca cao, hạt điều và đậu lăng.
Các tác nhân làm giảm lượng collagen sản xuất trong cơ thể
1. Đường và tinh bột
Viêm nhiễm là một trong những kẻ thù chính của các mô liên kết và các mô được cung cấp năng lượng bởi collagen cũng không ngoại lệ. Chế độ ăn kiêng gây viêm, thường bao gồm các chế độ ăn nhiều đường, carbohydrate đơn giản và thịt chế biến sẵn, kích hoạt hệ thống miễn dịch và thúc đẩy tình trạng viêm khắp cơ thể của các tế bào da bị tổn thương do môi trường. Đặc biệt, đường gây khó khăn cho cơ thể trong việc sản sản sinh ra collagen. Lượng đường cao có thể dẫn đến xơ cứng và phân mảnh collagen, làm suy yếu nền tảng của da và thúc đẩy quá trình lão hóa da sớm. Vì vậy, hãy hạn chế tối đa việc tiêu thụ thêm đường và tinh bột.
2. Phơi nắng quá nhiều
Bức xạ tia cực tím làm giảm khả năng sản xuất collagen tự nhiên, vì vậy bạn nên hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời quá lâu. Có một mối liên hệ đã được chứng minh giữa việc tiếp xúc với tia cực tím và sự giảm collagen. Một nghiên cứu đã quan sát collagen dưới ánh sáng tia cực tím và phát hiện ra rằng cấu trúc collagen giảm đáng kể ngay sau đó. Tia UV tác động mạnh và tiêu cực đến collagen thông qua nhiều cơ chế khác nhau, bao gồm cả những thay đổi DNA đối với các tế bào tạo ra collagen cũng như việc sản xuất các gốc tự do có thể ảnh hưởng trực tiếp đến collagen thông qua stress oxy hóa.
3. Hút thuốc
Chắc bạn có thể đã nghe nói rằng hút thuốc lá không tốt cho cơ thể và gây lão hóa sớm. Lý do chính là vì nó ảnh hưởng trực tiếp và tiêu cực đến collagen, hút thuốc làm giảm lượng oxy cung cấp cho các mô. Do đó, các mô không thể tái tạo và có nhiều khả năng bị hư hỏng hoặc chết đi. Và điều đó cộng với áp lực oxy hóa của hóa chất trong khói thuốc lá có thể dẫn đến nếp nhăn sớm. Một nghiên cứu về cặp song sinh cho thấy những người hút thuốc có nhiều nếp nhăn, vết chân chim và nếp nhăn trên khuôn mặt hơn so với những người không hút thuốc
Uống collagen có lợi gì?
Có 2 loại collagen phổ biến là collagen thủy phân (collagen hydrolysate) và gelatin. Gelatin là sản phẩm của collagen sau khi được nấu chín. Trong quá trình nấu nướng, các protein lớn đã bị phân hủy thành các peptide nhỏ hơn để cơ thể dễ hấp thụ hơn. Không có nhiều nghiên cứu về các chất bổ sung collagen, nhưng các nghiên cứu hiện có cho thấy một số hứa hẹn về lợi ích của collagen như:
- Tăng khối lượng cơ bắp. Một nghiên cứu được thực hiện vào năm 2019 ở nam giới cho thấy, sự kết hợp giữa bổ sung collagen peptide và rèn luyện sức mạnh giúp tăng khối lượng và sức mạnh cơ bắp.
- Ngăn ngừa viêm khớp. Các nghiên cứu trên động vật đã chỉ ra rằng các chất bổ sung collagen có thể đóng vai trò bảo vệ cơ thể khỏi sự phát triển và tiến triển của bệnh viêm khớp.
- Tăng độ đàn hồi cho da. Những phụ nữ bổ sung collagen cho thấy sự cải thiện về độ đàn hồi và vẻ ngoài của da trong một nghiên cứu năm 2019.
Collagen có nhiều công dụng thần kỳ mà ít người để ý
Cách sử dụng collagen như thế nào là hiệu quả?
Collagen cung cấp nguồn năng lượng cho nhiều bộ phận của cơ thể. Thật thú vị khi nhiều loại thực phẩm và chất dinh dưỡng có thể giúp cơ thể tạo ra loại protein này nhỉ ?. Ngoài ra, bổ sung collagen có thể có lợi trong việc cải thiện chất lượng da, chức năng cơ và giảm đau xương khớp. Các nghiên cứu về lợi ích của việc bổ sung collagen đã xem xét liều lượng từ 2,5 đến 10 gam mỗi ngày. Tuy nhiên, một số nhà sản xuất và nhà cung cấp thực phẩm bổ sung khuyên dùng tới 30 gam mỗi ngày.
Collagen peptide có dạng bột có thể dễ dàng kết hợp vào các loại thực phẩm như sinh tố, súp hoặc đồ nướng mà không ảnh hưởng đến kết cấu của chúng. Khi xem xét cách bổ sung collagen hiệu quả, bạn nên tìm một nguồn thực phẩm chất lượng cao.
Collagen có rất nhiều công dụng từ thực phẩm, dược phẩm đến sản xuất. Trong hàng ngàn năm, collagen đã được sử dụng để tạo keo. Trong ngành thực phẩm, collagen nóng được sử dụng để làm vỏ xúc xích. Trong lĩnh vực y tế, collagen thường được sử dụng làm chất độn trong các ca phẫu thuật thẩm mỹ cũng như hỗ trợ trong quá trình băng vết bỏng nặng.
Những bệnh không nên uống collagen là gì?
Một số người không nên bổ sung collagen mà không có sự đồng ý của nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của họ. Vậy những bệnh không nên uống collagen là những loại bệnh nào? Việc bổ sung collagen có thể không an toàn cho một số loại bệnh như sau.
1. Các bệnh về sức khỏe đường ruột
Không nên uống Collagen khi bạn có vấn đề về đường ruột
Nếu bạn có vấn đề tiềm ẩn về đường ruột, nó có thể làm cho chúng trở nên tồi tệ hơn hoặc tốt hơn. Một số người báo cáo rằng nó giúp ích cho các vấn đề về ruột bị rò rỉ hoặc IBS của họ, trong khi những người khác cho rằng nó khiến họ cảm thấy no hoặc chướng bụng kèm theo chứng ợ nóng – bất kể họ đang thực hiện chế độ ăn kiêng nào.
2. Các vấn đề khi bạn nhạy cảm với Collagen
Một bộ phận người nhạy cảm với protein collagen, nghĩa là khi họ dùng chúng, hệ thống miễn dịch của họ sẽ xác định đó là chất lạ và tấn công nó. Điều này có thể gây ra các triệu chứng dị ứng hoặc các vấn đề khác. Nó được làm từ da, xương và mô liên kết của động vật. Vì vậy, nếu bạn nhạy cảm với những thứ đó thì bạn có thể bị phản ứng.
3. Những người phản ứng với Collagen
Một bộ phận người cảm ứng với protein collagen, có nghĩa là khi họ sử dụng chúng, hệ thống miễn dịch của họ sẽ xác định đó là chất lạ và tấn công nó. Điều này có thể gây ra hàng triệu chứng dị ứng hoặc các vấn đề khác. Nhiều loại protein collagen được làm từ da, xương và mô liên kết của động vật. Vì vậy, nếu bạn nhạy cảm với những thứ đó, bạn có thể bị phản ứng.
4. Những người có đường ruột yếu, dễ bị tiêu chảy
Collagen có thể gây tiêu chảy vì nó là một phân tử ưa nước, có thể giúp thu hút các phân tử nước và axit vào đường tiêu hóa của bạn khi nó di chuyển qua.Điều này có thể giúp thức ăn di chuyển qua ruột dễ dàng hơn, nhưng nó cũng khiến một số người chạy vào nhà vệ sinh. Tình trạng này thường kéo dài trong vài tuần hoặc vài tháng. Đối với hầu hết mọi người, tình trạng tiêu chảy này sẽ hết trong một thời gian ngắn, sau đó quay trở lại sau đó.
5. Những người bụng dễ đầy hơi
Collagen có thể khiến bạn cảm thấy đầy bụng, buồn nôn hoặc no vì axit dạ dày của cơ thể sẽ phân hủy collagen thành axit amin. Điều này thường vượt qua trừ những trường hợp hiếm hoi. Bạn có thể cảm thấy những triệu chứng này vì cơ thể bạn không quen với các axit amin có trong nó.
Không phải ai cũng là đối tượng phù hợp để sử dụng Collagen
6. Những người có tiền sử táo bón
Nếu dùng với số lượng lớn, nó có thể khiến bạn bị táo bón. Thông tin này được ghi nhận bởi một số nghiên cứu trong đó một nhóm nhỏ những người tham gia cho thấy có cảm giác táo bón khi bắt đầu nghiên cứu. Tuy nhiên, sau một thời gian thường cải thiện khi cơ thể bạn đã quen với nó.
7. Những người bị sỏi thận
Collagen có thể gây sỏi thận vì nó có một loại axit amin gọi là hydroxyproline. Một số nghiên cứu cho thấy hydroxyproline nhanh chóng được chuyển thành oxalat trong cơ thể, có thể làm tăng axit oxalic trong nước tiểu, đây là cách chúng ta bị sỏi thận. Tuy nhiên, mức độ không đủ cao để hầu hết mọi người đều mắc phải. Bạn sẽ cần phải tự tiêu thụ hydroxyproline. Tốt nhất, nếu bạn có tiền sử bị sỏi thận thì không nên sử dụng Collagen vì nó có thể khiến tình trạng của bạn nặng hơn.
Tổng kết
Jenacare vừa giải đáp cho bạn một số câu hỏi như Collagen là gì? Có phải ai cũng sử dụng Collagen được không rồi đấy. Đồng thời, bài viết cũng giúp bạn tìm hiểu thêm về những bệnh không nên uống collagen cũng như đã mách bạn một số tác nhân làm suy giảm collagen tự nhiên trong da. Khi nắm được những điều này thì bạn sẽ có thể kiểm soát cách sử dụng collagen sao cho hiệu quả nhất, giúp bạn có một làn da săn chắc, vẻ ngoài khỏe mạnh trong tương lai.