Viêm da tiếp xúc dị ứng: Nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả

Viêm da tiếp xúc dị ứng là phát ban trên da phát triển do các tác nhân bên ngoài gây kích ứng cho da của bạn. Nó làm bạn phát ban, da có thể sưng lên dẫn đến ngứa ngáy và khó chịu. Nhưng đừng lo lắng, Jenacare sẽ giúp bạn đối phó với những vấn đề oái ăm này chỉ sau một bài viết và hoàn toàn ngăn ngừa nó quay trở lại.

Viêm da tiếp xúc dị ứng là căn bệnh phổ biến

Viêm da tiếp xúc là gì?

Viêm da tiếp xúc là tình huống mà da của bạn bị kích ứng trong môi trường gây phát ban ngứa. “Viêm da” là thuật ngữ y khoa chỉ tình trạng da bị viêm nhiễm hoặc sưng tấy do các hoạt chất lạ tác động lên da hoặc lông động vật.

Nguyên nhân gây viêm da tiếp xúc dị ứng?

Viêm da tiếp xúc dị ứng có thể do một hoặc nhiều hoạt chất gây dị ứng gây ra và cần tối thiểu hai lần tiếp xúc riêng biệt. Lần tiếp xúc đầu tiên khiến người đó nhạy cảm với tác nhân được đề cập và lần tiếp xúc thứ hai bắt đầu gây phát ban, gây ra các phản ứng ngày càng nghiêm trọng hơn thường có thể xấu đi theo thời gian. Phát ban ban đầu có thể tương đối nhẹ. Nhưng những lần tiếp xúc tiếp theo nó thực sự có thể sẽ ngày càng trở nên tồi tệ hơn cho đến khi nó đạt đến mức nghiêm trọng tối đa.

Có các loại viêm da tiếp xúc dị ứng khác không?

Không có các loại viêm da tiếp xúc dị ứng khác nhau, nhưng có nhiều chất gây dị ứng khác nhau có thể gây ra tình trạng này. Những chất gây dị ứng này xuất hiện rất thường xuyên trong đời sống sinh hoạt của chúng ta như cây thường xuân độc, các chất bảo quản trong các sản phẩm chăm sóc làm đẹp, thuốc nhuộm tóc hoặc vải thun.

Tuy nhiên viêm da tiếp xúc dị ứng cần phân biệt với viêm da tiếp xúc kích ứng, mẩn ngứa thường do tiếp xúc nhiều lần với xà phòng, chất tẩy rửa hoặc hóa chất công nghiệp. Mọi người có thể bị viêm da tiếp xúc kích ứng và dị ứng cùng một lúc nếu bạn bị viêm da dị ứng (chàm), da của bạn sẽ nhạy cảm hơn và dễ bị kích ứng do nhiều loại tiếp xúc.

Viêm da tồn tại dưới 2 hình thức kích ứng và dị ứng

Viêm da tiếp xúc kích ứng chiếm 80% các trường hợp viêm da tiếp xúc và không liên quan đến phản ứng dị ứng của hệ thống miễn dịch. Thay vào đó, nó xảy ra khi các tế bào da bị tổn thương do tiếp xúc với các chất gây kích ứng, chẳng hạn như dung môi, chất tẩy rửa, xà phòng, thuốc tẩy hoặc đồ trang sức có chứa niken. Đồ trang điểm, thuốc nhuộm tóc, kéo có chứa niken, khóa thắt lưng hoặc quần áo có khóa hoặc khóa kim loại, việc rửa tay quá nhiều bằng nước nóng và xà phòng và mặc đồ len gây xước cũng gây ra phản ứng.

Viêm da dị ứng là một phản ứng dị ứng xuất hiện chậm dưới dạng phát ban một hoặc hai ngày sau khi da tiếp xúc với chất gây dị ứng. Sau khi tiếp xúc, cơ thể tạo ra phản ứng viêm mạnh mẽ với hợp chất gây dị ứng dẫn đến phát ban ngứa trong vòng một đến hai ngày. Những sản phẩm tạo mùi thơm, niken và chất bảo quản thimerosal, được tìm thấy trong một số loại thuốc kháng sinh bôi ngoài da, cũng là những nguyên nhân phổ biến gây viêm da tiếp xúc dị ứng.

Viêm da tiếp xúc dị ứng được chẩn đoán như thế nào?

Thông thường, chẩn đoán viêm da tiếp xúc dị ứng được thực hiện bởi bác sĩ da liễu, họ sẽ dựa vào hình dạng của phát ban để chẩn đoán, phát ban do các yếu tố bên ngoài như chất gây dị ứng hoặc chất kích thích thường không đối xứng. Còn phát ban do các yếu tố bên trong, chẳng hạn như viêm da dị ứng thì thường đối xứng nghĩa là chúng xảy ra ở cả hai bên cơ thể như ở cả hai tay hoặc hai chân.

Nhưng chẩn đoán viêm da tiếp xúc dị ứng không phải lúc nào cũng chỉ ra nguyên nhân gây ra phản ứng từ đầu. Nếu ai đó chưa tiếp xúc với chất gây dị ứng chẳng hạn như cây sồi độc, thì cần phải thực hiện kiểm tra bản vá để xác định nguyên nhân.

Bác sĩ sẽ kiểm tra bằng miếng dán hình vuông được tẩm nhiều chất gây dị ứng khác nhau, thường là 36 chất gây dị ứng phổ biến nhất. Các miếng dán cần lưu lại trên da bệnh nhân trong khoảng 48 giờ để đảm bảo rằng da có thời gian phản ứng với các chất gây dị ứng. Sau khi các miếng dán được gỡ bỏ, thông thường sẽ mất từ ​​24 đến 36 giờ nữa để phát ban xuất hiện.

Quy trình chẩn đoán viêm da dị ứng cần nhiều thời gian

Các chất gây dị ứng phổ biến được sử dụng trong thử nghiệm vá có thể bao gồm: niken, nước hoa, kali dicromat (một kim loại được sử dụng trong thuộc da), neomycin (một thành phần trong thuốc kháng sinh tại chỗ) và chất bảo quản giải phóng formaldehyde thường có trong dầu gội đầu và các sản phẩm chăm sóc cá nhân khác.

Thử nghiệm bản vá có thể cực kỳ hữu ích trong việc xác định nguyên nhân gây viêm da và trang bị cho bệnh nhân các công cụ để ngăn ngừa các loại phản ứng này trong tương lai. Đối với những người bị viêm da có biểu hiện giống như viêm da tiếp xúc, thử nghiệm miếng dán thường sẽ cho kết quả, sau khi chẩn đoán sẽ dễ dàng hơn cho người bệnh biết cần phải làm những việc gì tiếp theo.

Phương pháp điều trị viêm da nhờ thuốc

Bôi kem ngoài luôn là liệu pháp điều trị tối ưu

Nếu các bước chăm sóc tại nhà không làm dịu các dấu hiệu và triệu chứng của bạn, hãy liên hệ với bác sĩ da liễu của bạn để có thể được kê đơn thuốc. Hãy chắc chắn thử nghiệm thuốc trên những vùng da lành tính trước khi bạn sử dụng bất kỳ loại kem không kê đơn nào để điều trị các triệu chứng viêm da tiếp xúc. Sau khi bạn đã loại trừ các chất gây dị ứng, hãy nói chuyện với bác sĩ da liễu về bất kỳ tình trạng kích ứng da kéo dài, đó có thể là nổi mề đay, phồng rộp, nhiễm trùng da hoặc viêm da tiếp xúc với ánh sáng. Một số loại thuốc trị dị ứng phổ biến :

• Kem steroid hoặc thuốc mỡ. Chúng được áp dụng lên da để giúp làm dịu phát ban. Bạn có thể bôi steroid tại chỗ theo toa, chẳng hạn như clobetasol 0,05% hoặc triamcinolone 0,1%. Nói chuyện với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn về số lần một ngày để áp dụng nó và trong bao nhiêu tuần.
• Các loại thuốc trị viêm da dị ứng. Trong những trường hợp nghiêm trọng, bác sĩ của bạn có thể kê đơn thuốc cho bạn uống để giảm sưng, giảm ngứa hoặc chống nhiễm trùng do vi khuẩn

Biện pháp khắc phục tại nhà

Để giúp giảm ngứa và làm dịu da bị viêm, hãy thử các phương pháp tự chăm sóc sau:

• Tránh các chất gây kích ứng hoặc dị ứng. Chìa khóa của việc này là xác định nguyên nhân gây phát ban và tránh xa nó. Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn có thể cung cấp cho bạn một danh sách các sản phẩm thường chứa chất ảnh hưởng đến bạn. Ngoài ra, hãy yêu cầu danh sách các sản phẩm không chứa chất gây ảnh hưởng đến bạn..
• Thoa kem hoặc thuốc mỡ chống ngứa. Thoa kem hoặc thuốc mỡ hydrocortisone 1% (Cortizone 10, các loại khác) lên vùng bị ngứa. Đây là sản phẩm không kê đơn mà bạn có thể mua ở hiệu thuốc. Sử dụng 1 đến 2 lần một ngày trong một vài ngày. Hoặc thử kem dưỡng da calamine. Dù bạn sử dụng sản phẩm nào, hãy thử làm mát nó trong tủ lạnh trước khi áp dụng.
• Uống thuốc chống ngứa. Thuốc kháng histamine đường uống, chẳng hạn như diphenhydramine (Advil PM, Benadryl, những loại khác), cũng có thể giúp bạn ngủ ngon hơn. Một loại thuốc kháng histamine không kê đơn sẽ không khiến bạn buồn ngủ là loratadine (Alavert, Claritin, những loại khác).
• Chườm mát, ướt. Đặt một miếng vải ướt và mát lên vết phát ban trong 15 đến 30 phút vài lần trong ngày.
• Bảo vệ làn da của bạn. Tránh gãi, hãy cắt gọn móng tay của bạn. Nếu bạn không thể không gãi vào chỗ ngứa, hãy băng lại bằng băng. Tránh va chạm hay tác động vào vùng viêm dưới mọi hình thức. Trong thời gian da của bạn lành lại, hãy tránh ánh nắng mặt trời hoặc sử dụng các biện pháp chống nắng khác.
• Ngâm mình trong bồn tắm mát lạnh dễ chịu. Ngâm vùng bị ảnh hưởng trong nước mát trong 20 phút. Rắc sản phẩm tắm bột yến mạch vào nước. Rửa sạch và lau khô tay nhẹ nhàng sau khi rửa. Đừng quên sử dụng kem dưỡng ẩm suốt cả ngày. Và hãy chọn găng tay phù hợp dựa trên cơ địa của bạn. Ví dụ, găng tay nhựa lót bông rất tốt nếu tay bạn thường xuyên bị ướt.

Làm thế nào để tránh viêm da tiếp xúc dị ứng trong tương lai?

Cách chắc chắn nhất để tránh viêm da tiếp xúc dị ứng trong tương lai, sau khi bị ngứa da bùng phát thì ngay lập tực liên hệ với bác sĩ da liễu hoặc tới các trung tâm y tế. Cũng như tìm hiểu về môi trường mà bạn đã tiếp xúc với chất gây dị ứng tiềm ẩn và tránh chất gây dị ứng đó trong tương lai.

Ví dụ như đối với cây thường xuân độc hoặc cây sồi độc, hãy phân tích nơi bạn đã tiếp xúc với một trong hai loại cây này để xác định xem nó đến từ đâu và ở nơi nào. Điều này sẽ giúp bạn lập kế hoạch xác định vị trí và xác định yếu tố kích hoạt có thể xảy ra xung quanh bạn, trong một số trường hợp yếu tố kích hoạt có thể là một con vật, chẳng hạn như mèo hoặc chó.

Chó mèo, lông động vật là nguy cơ lớn nhất đối với người hay bị dị ứng lông

Tổng kết

Viêm da tiếp xúc dị ứng có thể xảy ra mọi lúc và chúng ta lúc nào cũng nên trang bị cho bản thân những kiến thức để có thể tự săn sóc cho bản thân hoặc người thân của mình. Jenacare đã giúp bạn cách phân biệt một số loại dị ứng và cách điều trị hợp lý để đối phó khi bạn bất ngờ bị viêm da dị ứng, đừng chần chừ lưu lại hay ghi vào sổ tay và mở ra lúc khi cần nhé !